Interview door Dirk Steenhaut
Is het voor een muziekhuis als Ha van belang niet alleen receptief te zijn, maar ook projecten te lanceren die uniek en onvoorspelbaar zijn?
WIM WABBES (artistiek directeur): ‘Absoluut. Als we muzikanten programmeren die naar ons gevoel belangwekkend werk afleveren, blijven we graag hun parcours gedurende een langere periode volgen. De reeks Raakvlak is daar een rechtstreeks gevolg van. Aan vier van onze gekoesterde ‘huisartiesten’ vroegen we: met wie zou je graag eens willen samenwerken? Daartoe mochten ze zelf een creatieve gelegenheidspartner kiezen.
Zo gaat accordeoniste Sara Salvérius aan de slag met een Finse sopraanzangeres, Roland bundelt zijn krachten met cellist Benjamin Glorieux, contrabassiste Lara Rosseel sluit een alliantie met de Californische songwriter en violiste Laura Cortese en tubiste Berlinde Deman gaat in zee met de Iraanse tar-speler Shahab Azinmehr. Interessant, zeker als je weet dat een tuba in de Perzische muziek normaal nooit aan bod komt.’
In februari presenteren jullie ook een avondje ‘Bright Light Sessions’.
WABBES: ‘Het is niet uitzonderlijk dat jazzmuzikanten, die elkaar van haar noch pluim kennen, samenkomen, hun instrument opdiepen en beginnen te spelen zonder dat er vooraf afspraken zijn gemaakt over het wat of hoe. In pop- of rockmuziek bestaat die vrijheid niet, en daar wilde mijn collega-programmeur Cleo Janse iets aan doen.
Het idee was dus: songwriters bij elkaar brengen, hen elk een nummer laten aandragen en zo een avondvullend programma samen te stellen. Artiesten ontmoeten elkaar, gooien hun hele hebben en houden op tafel en gaan samen het podium op, met de energie of de kwetsbaarheid van het moment’.
Was het moeilijk artiesten bereid te vinden om hun lot aan dat van een ander te verbinden en een sprong in het ijle te wagen?
WABBES: ‘Neen, want onze huisartiesten hebben sowieso al een open geest en sluiten perfect aan bij de filosofie van Ha. Het avontuurlijke karakter van de muziek staat bij ons altijd voorop. We werken doorgaans met muzikanten die buiten de mainstream opereren en telkens op zoek gaan naar een andere muzikale invulling. Dat creëert vanzelf ruimte voor samenwerkingen.
‘Zelf houden we ons ver van discussies over of iets wel jazzy of folky genoeg is. Het gaat ons veeleer om de attitude dan om een welomschreven idioom. De boeiendste muziek is diegene die van de geëffende paden afwijkt en dus moeilijk te definiëren valt. We richten ons het liefst op plekken waar de grenzen tussen genres vervagen.
Folk is bijvoorbeeld vaak gericht op het behoud van een patrimonium, en daar is niets mis mee. Maar een Sara Salvérius, die zowel compositorisch als in de omgang met haar instrument buiten de lijntjes kleurt, dát is pas spannend. Ze vertrekt van de traditie en maakt er haar eigen muziek mee.’
Sara, jij gaat, als accordeoniste samenwerken met Aino Peltomaa, een Finse harpiste en sopraanzangeres die zowel traditionele folk als Gregoriaanse liederen brengt. Wat trekt je zo aan in dit project?
SARA SALVÉRIUS: ‘Vorig jaar hoorde ik Aino zingen in een kerk tijdens het Festival van Vlaanderen. Ze speelde samen met een pianist en een gambist en ik werd diep geraakt door de sfeer die zij wist op te roepen. Toen Wim me vroeg of ik een muzikale ontmoeting zag zitten, dacht ik meteen aan haar.
Ik denk wel dat we bepaalde raakvlakken hebben, want ook míjn muziek vertrekt doorgaans van een bepaalde mood. Het zou fijn zijn mochten we erin slagen onze beider identiteiten met elkaar te verbinden, zodat één plus één niet per se twee is, maar bij voorkeur drie’.
Vind je het essentieel als muzikante te worden uitgedaagd?
SALVÉRIUS: ‘Zeker. Toen Wim zijn voorstel deed, zat ik in een compositorische dip. Ik had niet zoveel inspiratie meer, had het gevoel dat ik te lang in dezelfde vibe was blijven hangen. Het vooruitzicht scheep te gaan met Aino Peltomaa bezorgde mij meteen nieuwe ideeën.
Ik vind het spannend uit mijn comfortzone te worden gelokt. Zoiets is onontbeerlijk, wil je als artiest blijven groeien. Het vooruitzicht geïnspireerd te worden door nieuwe mensen, mijn horizon te verbreden, mijn muzikale vocabulaire uit te breiden, lijkt me best opwindend.
‘Kijk, ik heb klassieke muziek gestudeerd aan het conservatorium, maar parallel daarmee was ik ook actief in het folkmilieu. Het eerste was vooral partituurgericht, het tweede liet me toe dingen te maken, puur op het gehoor. Van mijn conservatoriumperiode heb ik op technisch vlak veel opgestoken. Als muzikante zoek ik echter liever andere terreinen op. Aino heeft ook een klassiek traject achter de rug, maar vandaag berust haar werk meer op improvisatie. We hebben dus een vergelijkbare evolutie doorgemaakt’.
Ik vind het spannend uit mijn comfortzone te worden gelokt. Zoiets is onontbeerlijk, wil je als artiest blijven groeien.
Sara Salvérius
Hoe bereid je je voor op zo’n nieuwe muzikale tête à tête?
SALVERIUS: ‘Goede vraag. Moet ik mij volledig in Aino’s muziek onderdompelen? Daar twijfel ik nu wel over, want misschien dreig ik dan teveel van haar te gaan overnemen. We krijgen vier repetitiedagen om samen een concertprogramma in elkaar te steken. Het lijkt me dus interessanter gevoelsmatig en al doende elkaars universum te verkennen.
‘Waar te beginnen? Bij iemand die je niet kent is het niet vanzelfsprekend je helemaal open te stellen. Ik denk dus dat we eerst wat zullen babbelen om elkaar enigszins te leren kennen en dat we vervolgens zullen jammen tot we bij iets uitkomen waar we ons allebei lekker bij voelen.
Tegenwoordig waag ik mij niet zo snel meer aan improvisatie: ik klamp me doorgaans vast aan de vorm van mijn composities. Het zou dus mooi zijn mocht ik, door met Aino samen te spelen, weer wat meer vrijheid kunnen vinden.’
WABBES: ‘Je moet je inderdaad durven smijten. Het risico te mislukken hoort er gewoon bij’.
#Stories
Dit is RAAKVLAK - nieuwe creaties voor 20 jaar Ha
We brengen artiesten samen in nieuwe samenwerkingen. Dat geeft een voedingsbodem voor meer connectie en experiment.